Jarenlang dachten Europese landen dat ze defensie konden afbouwen zonder grote consequenties. Maar met de oorlog in Oekraïne en oplopende spanningen met Rusland is dat verleden tijd. Plotseling moet alles – tanks, munitie, luchtverdediging – weer op volle sterkte worden gebracht. En wie profiteert daar maximaal van? Rheinmetall, de Duitse wapenfabrikant die nu harder dan ooit draait om aan de enorme vraag te voldoen.
Nederland bespaarde jarenlang miljarden op defensie
Landen die jarenlang minder uitgaven aan defensie, hebben daar financieel flink van geprofiteerd. Volgens de Volkskrant heeft Nederland in twintig jaar tijd ruim 100 miljard euro bespaard door onder de NAVO-norm te blijven. Deze cijfers komen van het Zweedse vredesonderzoeksinstituut SIPRI.
En Nederland is niet de enige. Veel NAVO-landen hielden zich jarenlang niet aan de afspraak om minstens 2% van hun bbp aan defensie te besteden. Het geld ging liever naar zorg, onderwijs en infrastructuur, terwijl de VS de veiligheidsgarantie bood.
Maar met de Russische inval in Oekraïne werd die houding onhoudbaar. Sinds 2023 is de 2%-norm niet langer een doel, maar een ondergrens, en de meeste NAVO-landen schroeven hun budgetten flink op. In 2024 halen 23 van de 32 NAVO-landen de norm – een record.
Nederland doet eindelijk mee: onder het kabinet Schoof wordt de 2%-norm wettelijk vastgelegd. Vanaf 2026 voldoet Nederland officieel aan deze eis, en dat is exclusief de militaire steun aan Oekraïne.
NAVO-norm omhoog? Politiek lastig, maar 3% lijkt reëel
Met de terugkeer van Donald Trump als president van de VS groeit de druk op NAVO-landen om nog verder te investeren. Trump heeft al eerder gedreigd minder steun te geven aan landen die "te weinig betalen", en dat maakt Europese landen nerveus. De vraag is niet meer of Europa zonder Amerika moet leren opereren, maar hoe snel dat haalbaar is.
Sommige stemmen pleiten voor een verhoging van de NAVO-norm naar 5% van het bbp, maar dat is politiek en economisch totaal onhaalbaar. Zelfs het door NAVO-baas Mark Rutte geopperde 3,7% lijkt te ambitieus. Een realistischer scenario is dat landen in de komende jaren naar 3% groeien, maar alleen als ze binnen hun begrotingen fors gaan schuiven.
Rheinmetall profiteert maximaal van deze wapenkoorts
Al die extra defensie-uitgaven moeten ergens naartoe, en dat betekent recordomzetten voor wapenfabrikanten. Vooral Rheinmetall profiteert enorm. Dit Duitse defensiebedrijf levert onder andere de kanonnen en munitie voor de Leopard 2-tanks, die door meerdere Europese landen naar Oekraïne zijn gestuurd. Nu die voorraden opraken, moet de productie flink omhoog.
Om de gigantische vraag aan te kunnen, investeert Rheinmetall massaal in nieuwe fabrieken:
✅ Duitsland – uitbreiding van munitiefabrieken om Leopard 2-tanks en artillerie te bevoorraden.
✅ Litouwen – productie van militaire voertuigen en pantserwagens.
✅ Hongarije – een grote fabriek voor de nieuwste generatie tanks en geavanceerde wapensystemen.
Daarnaast werkt Rheinmetall aan de KF51 Panther, de opvolger van de Leopard 2, en aan nieuwe luchtverdedigingssystemen.
Duitsland als aanjager van de Europese herbewapening
Duitsland stond jarenlang bekend als een land dat defensie niet echt serieus nam. Maar die tijd is voorbij. Met een 100 miljard euro groot fonds wordt de krijgsmacht in recordtempo gemoderniseerd. Dat geld gaat grotendeels naar bedrijven als Rheinmetall, die inmiddels voor tientallen miljarden euro’s aan orders op zak hebben.
Niet alleen Duitsland, maar heel Europa wil minder afhankelijk worden van Amerikaanse wapens. Dat betekent: meer productie binnen de EU, meer samenwerking tussen landen en een Europese defensie-industrie die zelfstandig kan opereren. Rheinmetall zit hierdoor in de perfecte positie om de komende decennia een sleutelrol te spelen.
Wat betekent dit voor de toekomst?
De Europese defensie-industrie beleeft zijn grootste groeispurt sinds de Koude Oorlog. Nu de 2%-norm eindelijk de standaard is en een verhoging naar 3% serieus wordt besproken, blijft de vraag naar wapens gigantisch.
De grote vraag is nu: blijft Europa in deze herbewapeningsmodus hangen, of is dit een tijdelijke opleving? Dreigt een wapenwedloop die op termijn onhoudbaar wordt? Voorlopig is één ding zeker: de defensie-industrie, met Rheinmetall als grootste winnaar, beleeft gouden tijden.
