Het koningshuis roept vaak gemengde gevoelens op: bewondering, kritiek, nostalgie en discussie. In 2025 is dat niet anders. Op basis van recente peilingen en enquêtes blijkt dat de steun voor de monarchie weer wat toeneemt na een periode van daling sinds de coronacrisis. Hieronder de belangrijkste uitkomsten, trends en overwegingen.
Alles op een rijtje
Wat zeggen de cijfers?
Steun voor de monarchie
- Uit het Koningsdagonderzoek 2025, uitgevoerd door Ipsos I&O in opdracht van de NOS, blijkt dat 62% van de Nederlanders voorstander is van het behoud van de monarchie. Dat is een stijging van zo’n vijf procentpunten ten opzichte van 2024, toen het aandeel 57% was.
- In het opiniepanel van EenVandaag werd gemeten dat 59% nu voor monarchie is, waar dat vorig jaar rond de 52% lag.
Vertrouwen en waardering voor de koning en andere leden
- Het vertrouwen in koning Willem-Alexander en het koningshuis is weer iets gestegen: 51% zegt vertrouwen in hem te hebben. Vorig jaar lag dat percentage lager.
- Rapportcijfers zijn ook gestegen: Willem-Alexander krijgt in 2025 een 6,9 (in 2024 was dat 6,6). Koningin Máxima wordt beoordeeld met een 7,5, iets hoger dan haar cijfer in 2024 (7,3).
- Prinses Amalia scoort ook beter: meer mensen vinden haar geschikt als toekomstig koningin — in het EenVandaag-onderzoek is dat percentage gestegen naar 61%, waar het vorig jaar rond de 50% lag.
Trends en ontwikkelingen
Herstel na coronacrisis
Voor de coronacrisis steunde gemiddeld zo’n 74% van de Nederlanders de monarchie, volgens Ipsos-onderzoeken. Die steun zakte daarna flink, mede door incidenten zoals de omstreden vakantie van het koningspaar tijdens lockdowns en algemene kritiek over kosten en transparantie.
In 2025 is er dus sprake van lichte verbetering: een hersteltrend, zij het niet naar het niveau van vóór de crisis.
Jongeren en leeftijdsgroepen
- Onder jongeren (18-34 jaar) nam de waardering voor de monarchie iets toe. Steeds meer jongeren zijn bereid de monarchie te steunen, vooral vanuit het idee van stabiliteit en neutraliteit.
- Ouderen (55+) blijven vaker voorstander: ongeveer 71% van deze groep steunt monarchie als staatsvorm.
Kritiekpunten blijven relevant
Ook in 2025 zijn er duidelijke vragen over de kosten van het koningshuis, de openheid over uitgaven, en over belastingvrijstellingen. Veel Nederlanders vinden dat de Oranjes (het koningshuis) meer verantwoording moeten afleggen over de financiën.
Lees ook:
Wat betekent dit in de praktijk?
- Stabiliteit als argument: In onzekere tijden (internationale spanningen, binnenlandse polarisatie) gebruiken veel mensen de monarchie als symbool van continuïteit en stabiliteit.
- Rol van de koning als verbinder: Willem-Alexander wordt steeds vaker gezien als iemand die kan verbinden in plaats van verdelen. De coronajaren en recente toespraken spelen hierbij een belangrijke rol.
- Grotere zichtbaarheid van Amalia: De kroonprinses wordt vaker in het nieuws gezien en gewaardeerd in haar toekomstige rol. Ze wordt steeds meer erkend als onderdeel van continuïteit van de monarchie.
Tot slot
Nederlanders zijn in 2025 iets milder en steunender voor het koningshuis dan in de jaren direct na de coronacrisis. De monarchie krijgt weer een iets grotere publieke waardering (62% in het Ipsos/NOS onderzoek) en de waardering voor koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Amalia stijgt licht. Kritiek blijft — vooral op kosten, transparantie en de rol van erfopvolging — maar de algehele stemming is positiever dan in recente jaren.
Kortom: het koningshuis is weer in opkomst in het publieke sentiment, maar het niveau van steun is nog niet terug op het peil van vóór 2020.
