In 1997 – het jaar dat Titanic de bioscopen domineerde en iedereen voor het eerst met een Nokia 5110 belde – debuteerde een knotsgekke animatieserie op Comedy Central: South Park. Wat begon als een soort geknutselde studentenproject met veel scheldwoorden en schuine grappen, groeide uit tot een van de langstlopende en meest invloedrijke animatieseries van de Amerikaanse televisie.
Tegenwoordig zijn de makers, Trey Parker en Matt Stone, niet alleen gevierd satirici, maar ook… tja, hoe zeg je dat bescheiden… miljardairs. En nee, dat is geen grap. Al zijn ze er zelf waarschijnlijk de eerste om dat wél te doen.
Satire en Centen
De kunst van grof zijn en toch miljarden verdienen
Het klinkt als een slechte mop: twee studenten uit Colorado tekenen een show met een pratende scheet, een demonische kerstman en een kind dat elke aflevering op brute wijze sterft… en worden daar rijk mee. Onvoorstelbaar? Zeker. Maar dat is precies wat er gebeurde.
De sleutel tot hun succes? Alles belachelijk maken. Van politici tot celebrities, religie tot woke-activisme — niemand is veilig. En hoewel South Park er nooit om bekend stond subtiel te zijn, is de boodschap vaak verrassend scherp. Vooral omdat de makers zich zelden achter een ideologie verschuilen. Rechts, links, centrum, klimaatontkenner of yogi — iedereen krijgt ervan langs.
En toen werd Trump boos…
South Park haalt de laatste weken opnieuw de headlines, ditmaal met een aflevering waarin Donald Trump (of een karikatuur daarvan) letterlijk in bed ligt met Satan. En dat is geen metafoor. Of nou ja — wél een metafoor, maar dan eentje met pikante beelden en veel gebrul.
De aflevering laat ook zien hoe media zich soms slaafs voegen naar politieke druk. Een knipoog naar CBS, dat onlangs The Late Show met Stephen Colbert schrapte — toevallig vlak nadat Colbert een steek onder water gaf aan Paramount (eigenaar van CBS én South Park) en hun schimmige 16 miljoen-dollarbetaling aan Trump.
Of het verband tussen die grap en de stopzetting van Colberts show echt is? Niemand weet het zeker. Maar het ruikt. En South Park zou South Park niet zijn als ze er geen vlammenwerper op zouden zetten.
Wat verdienen Parker en Stone eigenlijk?
Veel. Zoals in: krankzinnig veel. In 2021 tekenden ze een deal met Paramount+ voor de exclusieve rechten op de serie. Prijskaartje: 1,5 miljard dollar. Ja, miljard. Met een B.
Volgens Forbes incasseren Parker en Stone elk jaar zo’n 250 miljoen dollar per persoon uit die deal. Alsof dat nog niet genoeg is, hebben ze ook nog inkomsten uit eerdere deals (Hulu, HBO Max) en hun hitmusical The Book of Mormon.
Maar het mooiste? Ze hebben nooit een cent opgehaald bij investeerders. Geen aandelen verkocht. Geen venture capital. Alles is van henzelf. Dat komt tegenwoordig nauwelijks nog voor in entertainmentland, waar zelfs popartiesten hun muziekrechten aan hedgefondsen verkopen.
Slim lenen zonder controle weg te geven
Toch zijn Parker en Stone niet vies van wat financiële acrobatiek. Zo hebben ze converteerbare leningen afgesloten met onder meer The Raine Group en Carlyle Group. In totaal gaat het om bijna 900 miljoen dollar. Geld dat ze kunnen gebruiken voor nieuwe producties, zonder aandelen af te staan. Geen bemoeienis van bovenaf, wél bakken met cash. Eigenlijk best rock-‘n-roll.
Wat als Paramount nu boos is?
Zou het kunnen dat de Trump-aflevering gevolgen heeft? Misschien. Maar voorlopig zegt Paramount niks. Het Witte Huis gaf alvast een sneer terug door te stellen dat South Park “al twintig jaar niet relevant meer is.” Wat, eerlijk gezegd, een rare zet is voor een show waar je net 1,5 miljard voor hebt neergelegd.
En daar wringt precies de kern van het succes: South Park is te groot om te cancelen. Of zoals Cartman het zou zeggen: “Screw you guys, I’m going home… met m’n privéjet.”
Waarom zijn Parker en Stone zo uniek in de tv-wereld?
Het aantal miljardairs dat z’n fortuin puur met televisie heeft opgebouwd is op één hand te tellen. Letterlijk. Oprah Winfrey, Jerry Seinfeld, Dick Wolf, Tyler Perry. En dan nu dus ook Trey Parker en Matt Stone.
Allemaal grote namen. Maar geen van hen verdient zijn geld met personages die eruitzien alsof ze door een achtjarige zijn getekend, grofgebekte Canadese broers, pratende poep of Jezus die z’n eigen talkshow host.
Waarom krijgt South Park geen cancelcultuur over zich heen, ondanks de grove humor?
De kracht van South Park zit juist in z’n radicale gelijkheid: iedereen wordt op dezelfde manier belachelijk gemaakt. Er is geen heilige huisjes-beleid. Geen politiek correct sausje. En daardoor voelt het, gek genoeg, eerlijker dan veel ‘voorzichtige’ comedy. Ironisch genoeg is dát misschien de reden waarom South Park al bijna drie decennia standhoudt.
Tot slot
Dat twee gasten uit Colorado, gewapend met een paar knip-en-plakpoppetjes, een imperium van miljarden hebben gebouwd zonder concessies te doen, is ronduit zeldzaam. In een wereld waar alles steeds gladder, veiliger en voorgekookter moet zijn, blijft South Park… tja, South Park.
En misschien is dat precies wat we nodig hebben.
