De internationale horlogewereld heeft in augustus een flinke tik gekregen. Waar de industrie normaal gezien bekendstaat om precisie en betrouwbaarheid, lijkt het nu alsof de klok even hapert. De export van Zwitserse horloges daalde met maar liefst 16,4 procent en kwam uit op zo’n 1,98 miljard dollar (1,57 miljard Zwitserse frank). Dat blijkt uit cijfers van de Federation of the Swiss Watch Industry.
Een schok, maar misschien niet helemaal onverwacht. De markt laveert al maanden tussen pieken en dalen, mede door handelsmaatregelen van de Amerikaanse regering onder leiding van president Trump. Vooral de forse invoerheffingen hebben de sector in een rollercoaster veranderd.
Alles op een rijtje
Een hete zomer, gevolgd door een koude douche
Opvallend genoeg beleefde de Amerikaanse markt in juli juist een recordmaand. De import van Zwitserse horloges naar de VS schoot omhoog naar meer dan 175 miljoen dollar – een toename van 107 procent vergeleken met juni, toen het bij slechts 58 miljoen bleef. Het leek wel een race tegen de klok: retailers en importeurs probeerden massaal nog snel hun voorraad veilig te stellen voordat de nieuwe 39 procent invoerheffing op Zwitserse producten van kracht werd op 7 augustus.
Die tactiek werkte op korte termijn, maar de nasleep was onvermijdelijk. In augustus daalde de export richting de VS met 23,9 procent. Volgens RBC-analist Nikolaos Lafioniatis is dat echter geen dramatische crash, maar eerder een “normalisatie” van de markt. Na de paniekvoorraad in juli moest de vraag in augustus logischerwijs afkoelen.
China hard getroffen, Europa niet veel beter
De problemen beperken zich niet tot de VS. Ook in andere delen van de wereld ging het bergafwaarts. Vooral China kreeg rake klappen: daar zakte de import van Zwitserse horloges met 35,6 procent, goed voor een bedrag van ongeveer 145 miljoen dollar.
Duitsland deed het nauwelijks beter, met een daling van bijna 25 procent. Frankrijk verloor 9,7 procent, wat neerkomt op zo’n 93 miljoen dollar. Italië vormt een opvallende uitzondering. Daar steeg de vraag juist licht met 3,1 procent – een zeldzaam groen cijfer in een verder rood gekleurd overzicht.
In het Midden-Oosten zagen we een gemengd beeld. De Verenigde Arabische Emiraten noteerden een daling van 8,7 procent, terwijl Saoedi-Arabië juist een enorme stijging van 48 procent liet zien. Dat toont hoe grillig de vraag momenteel is.
Tarieven en onzekerheid als spelbreker
De invoerheffingen van Trump – één van de hoogste ter wereld – zorgden voor opschudding in de branche. Voor horlogeliefhebbers lijkt het misschien slechts een abstract percentage, maar voor producenten en retailers gaat het om gigantische bedragen die direct hun marges raken.
Volgens Lafioniatis spelen er meerdere factoren tegelijk. Enerzijds de hoge importtarieven die zorgen voor voorraadschuiven, anderzijds een bredere terugval in de vraag, vooral in Azië. Ook Europa laat lauwe cijfers zien. “Swiss watch exports declined materially in August, which may be a function of lower product flows at the expense of front-loaded U.S. inventory build,” aldus de analist. Vrij vertaald: de markt hapert omdat veel voorraad al in juli is vooruitgeschoven, terwijl de vraag in Azië en Europa simpelweg niet hard genoeg aantrekt.
Een industrie onder druk
De horlogewereld is geen kleine niche. Zwitserse horloges vertegenwoordigen wereldwijd een markt die miljarden waard is, met merken die bekendstaan als statussymbool en kunstwerk in één. Een Rolex of een Patek Philippe is niet alleen een accessoire, maar vaak ook een investering.
Juist daarom voelt een daling van meer dan 16 procent als een stevige klap. Het gaat hier niet alleen om cijfers, maar om vertrouwen. Wanneer consumenten in China minder luxe horloges kopen, zegt dat ook iets over hun bestedingsgedrag en economische vooruitzichten. Wanneer de Amerikaanse markt stokt door tarieven, voelt de hele keten dat – van Zwitserse ateliers tot boetieks in New York.
Wat nu?
De grote vraag is hoe structureel deze terugval is. Wordt dit een tijdelijk dipje, veroorzaakt door paniekvoorraden en geopolitieke spelletjes? Of markeert dit een breder omslagpunt in de wereldwijde horlogevraag?
Feit blijft dat de horloge-industrie altijd al cyclisch is geweest. Er zijn periodes van enorme groei – vaak aangejaagd door trends in mode, status en welvaart – maar ook momenten van terugslag. Het verschil nu is dat geopolitiek een veel grotere rol speelt dan vroeger. Waar vroeger vooral economische cycli en consumentensmaak bepalend waren, zorgen handelsoorlogen en importtarieven nu voor extra onzekerheid.
Conclusie
Wat we in augustus zagen, is een industrie die worstelt met omstandigheden waar ze zelf weinig grip op heeft. De Zwitserse horloge-industrie maakt al eeuwenlang precisieklokken, maar kan de grilligheid van internationale politiek en consumentengedrag niet zomaar wegcijferen.
Misschien is dit slechts een tijdelijke kink in de kabel. Misschien ook niet. Eén ding is zeker: de komende maanden wordt het spannend. Niet alleen voor Zwitserse horlogemakers, maar ook voor de hele luxesector die meekijkt hoe de markt reageert op tarieven, onzekerheid en veranderend koopgedrag.
