Werkloosheid houdt stand
Het lijkt wel alsof de werkloosheid in Nederland niet van plan is om omhoog te gaan. In december bleef het percentage steken op 3,7% – precies hetzelfde als in november en de maanden ervoor. Sterker nog, al drie jaar lang ligt het onder de 4%, wat historisch gezien best bijzonder is (zie figuur 1). Bedrijven zoeken nog steeds volop personeel, en het aantal mensen dat werkloos wordt, blijft laag.
Zelfs grote faillissementen, zoals die van Blokker afgelopen november, zorgen niet direct voor een golf aan werklozen. Bijna iedereen die daar zijn baan verloor, had begin januari alweer iets nieuws (of uitzicht daarop), aldus het UWV. Maar toch verwachten we dat de oplopende faillissementen uiteindelijk hun sporen gaan achterlaten. Dit jaar zou de werkloosheid licht kunnen stijgen naar 3,8%.
Figuur 1: Werkloosheid is al meer dan 3 jaar historisch laag
Faillissementen stijgen, maar blijven beheersbaar
Tijdens de coronaperiode hield de overheid veel bedrijven overeind met steunmaatregelen, maar die zijn inmiddels verdwenen. Tel daar hogere rentes en stijgende kosten bij op, en het aantal faillissementen loopt sinds 2022 gestaag op. In 2023 gingen er bijna 30% meer bedrijven failliet dan het jaar ervoor, vooral in de horeca en transportsector.
Toch is het aantal faillissementen nog steeds relatief laag en minder erg dan verwacht. De economie groeide beter dan gedacht en de rente is iets gedaald, wat bedrijven wat lucht geeft. Maar dat betekent niet dat het probleem weg is. De Rabobank verwacht dat faillissementen dit jaar verder zullen toenemen, mede door stijgende loonkosten en uitgestelde belastingschulden die alsnog betaald moeten worden.
Voor de mensen die direct geraakt worden, is een faillissement natuurlijk een ramp. Maar in een gezonde economie is het soms nodig dat bedrijven die niet meer goed draaien, stoppen. Dat zorgt ervoor dat kapitaal, bedrijfsruimte en personeel vrij komen voor nieuwe, beter draaiende bedrijven.
Huizen blijven duurder worden, ondanks een dip in december
Woningprijzen stijgen gestaag
Na een korte dip in 2022 en 2023 stijgen de huizenprijzen alweer anderhalf jaar op rij. In 2024 ging het gemiddeld met zo’n €3.500 tot €4.000 per maand omhoog. Dit komt vooral door het structurele woningtekort en het feit dat mensen meer kunnen lenen door gestegen lonen en soepelere leennormen. Ondanks hogere hypotheekrentes kunnen tweeverdieners dit jaar ongeveer 4% tot 5% meer lenen dan vorig jaar, en zelfs bijna 20% meer dan in de zomer van 2022.
Waarom daalden de prijzen in december dan toch even?
Opvallend genoeg daalden de huizenprijzen in december met 0,7% ten opzichte van november. Maar dat is niet heel ongewoon: zo’n dip zagen we eerder in 2018, 2020 en 2021. Dit komt deels doordat huizen in december gemiddeld eerder zijn verkocht (en dus nog in een ‘goedkopere’ periode), waardoor de cijfers een vertekend beeld geven.
Daarnaast speelde er nog iets anders mee: in december werden er opvallend veel appartementen verkocht. Veel vastgoedbeleggers besloten hun huurwoningen in de verkoop te gooien, mede door de gestegen rentes en veranderingen in de belastingregels. In de vijf grootste steden stonden eind vorig jaar 17% meer woningen te koop dan een jaar eerder, terwijl het aanbod landelijk juist daalde. Omdat appartementen gemiddeld kleiner zijn, kan dit de prijsindex ook wat naar beneden hebben gedrukt.
We verwachten dat de huizenprijzen in januari gewoon weer zullen stijgen en dat 2025 opnieuw een jaar van forse prijsstijgingen wordt zegt de Rabobank.
Drukte op de woningmarkt door verkoop van huurwoningen
Doordat veel beleggers hun huurwoningen verkopen, is het aanbod van koopwoningen minder hard gekrompen. Dat zorgde ervoor dat er in 2024 bijna 204.000 woningen zijn verkocht – ruim 20.000 meer dan in 2023. In 2025 verwachten we iets minder transacties (ongeveer 198.000), maar nog steeds een actief jaar voor de woningmarkt.
