In Nederland hoef je zelden een hele dag te plannen om iets leuks te doen. Het merendeel van de inwoners woont namelijk op steenworp afstand van een museum, attractie, café of snackbar. Dat blijkt uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Maar hoe dichtbij is ‘dichtbij’ eigenlijk? En welke steden blinken uit als het gaat om keuzevrijheid?
Alles relatief dichtbij
Musea: een culturele wereld op fietsafstand
Gemiddeld hoeft een Nederlander in 2023 slechts 4,2 kilometer af te leggen om een museum te bereiken. Dat is vaak minder dan een kwartiertje fietsen – tenzij je natuurlijk tegenwind hebt, in dat geval kan het zomaar dubbel zo lang duren. Binnen vijf kilometer liggen er gemiddeld meer dan drie musea in de buurt. Dat is best dichtbij!
De culturele top drie?
- Amsterdam: een indrukwekkende 21 musea binnen vijf kilometer.
- Den Haag: 13 musea.
- Leiden: 11 musea.
Voor 2024 zijn de musea-cijfers nog niet bekend, maar als je de trend volgt, is de kans groot dat de verschillen tussen steden ongeveer hetzelfde blijven.
Bioscopen: popcorn binnen handbereik
Voor filmliefhebbers is het in de hoofdstad opnieuw feest: Amsterdammers hebben in 2024 gemiddeld zes bioscopen binnen vijf kilometer. Utrecht volgt met vijf, Den Haag met vier. Het landelijke gemiddelde ligt een stuk lager: in Nederland is er gemiddeld één bioscoop binnen vijf kilometer.
Dat betekent dat een avondje uit in sommige regio’s nog steeds een ritje met de auto vereist. Maar hé, voor de juiste film – of de juiste gezelschap – hebben velen dat er graag voor over.
Attracties: van dierentuin tot binnenspeeltuin
Wie aan ‘attracties’ denkt, denkt vaak meteen aan een pretpark, maar het CBS rekent ook dierentuinen en binnenspeeltuinen mee. In 2024 lag de gemiddelde afstand tot een attractie op 5,6 kilometer.
De absolute koplopers qua nabijheid zijn:
- Vlaardingen,
- Hattem,
- Goirle.
Hier ligt de dichtstbijzijnde attractie gemiddeld op slechts 1,7 kilometer afstand.
In de Waddeneilanden en Zeeuws-Vlaanderen zijn de afstanden groter. Maar eerlijk is eerlijk: wie in Zeeuws-Vlaanderen woont, rijdt vaak net zo makkelijk naar België voor een dagje uit.
Hoeveel attracties kun je bereiken in 10 kilometer?
Gemiddeld liggen er in Nederland drie attracties binnen tien kilometer. De winnaars?
- Den Haag
- Leidschendam-Voorburg
- Rijswijk
Deze inwoners hebben maar liefst 11 attracties binnen die straal. Dat betekent dat je elk weekend iets nieuws kunt doen en alsnog maanden vooruit kunt zonder herhaling.
Cafés: waar de gezelligheid altijd dichtbij is
In 2024 hoefden Nederlanders gemiddeld maar 1,5 kilometer te lopen of fietsen naar een café. Binnen één kilometer zijn er meestal bijna drie te vinden.
Toch springen Den Haag en Amsterdam er met kop en schouders bovenuit: hier zijn 10 cafés binnen één kilometer bereikbaar. In Rotterdam zijn dat er ruim zeven. Of je nu zin hebt in een speciaalbiertje, een cappuccino of gewoon een plek om mensen te kijken – de keuze is dichtbij.
Cafetaria’s: snacken zonder lange reis
Voor de snelle trek hoef je in Nederland zelden ver te gaan. In 2024 lag de gemiddelde afstand tot een snackbar, lunchroom of ijssalon op slechts 0,8 kilometer.
Opvallend is dat Limburg, Noord-Brabant en de vier grootste steden bijna overal een cafetaria binnen één kilometer hebben. Zelfs op de meeste Waddeneilanden kun je binnen tien minuten lopen een frietje of ijsje halen.
In het noorden en in de Noordoostpolder liggen de afstanden iets hoger. Misschien maar goed ook – dat scheelt weer een paar extra snacks per week.
Waarom deze cijfers ertoe doen
Het lijkt misschien triviaal om te weten hoeveel musea of cafés er in je buurt zijn, maar dit soort statistieken vertellen veel over de levenskwaliteit in een gebied. Een korte afstand tot culturele en sociale voorzieningen betekent dat je spontaner iets kunt ondernemen.
In stedelijke gebieden betekent het ook dat je vaker de fiets of het OV kunt nemen in plaats van de auto – iets wat bijdraagt aan duurzaamheid en leefbaarheid.
Hoe ver moet iets zijn om als ‘bereikbaar’ te voelen?
Er is geen harde regel, maar uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen voorzieningen binnen 5 tot 10 kilometer als goed bereikbaar beschouwen, mits er een goede infrastructuur is. Voor dagelijkse of wekelijkse activiteiten – zoals naar de supermarkt of het café – ligt die grens vaak rond de 1 à 2 kilometer.
Marketingkans voor lokale ondernemers
Voor ondernemers in horeca en recreatie bieden deze cijfers een goudmijn aan kansen. Stel, je hebt een café in een buurt met veel concurrentie binnen een straal van één kilometer. Dan moet je net dat beetje extra bieden – betere koffie, uniek interieur, of simpelweg de vriendelijkste bediening – om op te vallen.
Voor musea of attracties geldt: samenwerking met lokale horeca en evenementen kan bezoekers langer vasthouden en herhaalbezoeken stimuleren.
Wat betekent dit voor jou als consument?
Misschien is het een goed moment om je eigen omgeving eens te verkennen. Je denkt misschien dat je alles al gezien hebt, maar de kans is groot dat er nog verrassingen zijn ‘meestal relatief dichtbij’ binnen een straal van vijf kilometer.
Dus: pak de fiets, wandel een nieuwe route of plan eens een avondje uit in je eigen stad. Soms is het mooiste vermaak dichterbij dan je denkt.
