Het stond een tijdlang bijna mystiek op lijstjes met “banen van de toekomst”: prompt engineer. Klinkt als iets tussen programmeur en tovenaar, en ergens is dat ook wel zo. Want zeg nou zelf: wie weet hoe je AI precies moet aansturen, heeft tegenwoordig goud in handen. Toch?
Maar goed, laten we even nuchter blijven. Wat is een prompt engineer eigenlijk? Simpel gezegd: iemand die weet welke magische zin je moet intypen om een AI z’n beste werk te laten doen. En hoewel sommigen beweren dat AI binnenkort z’n eigen prompts gaat verzinnen (met een soort matige zelfkennis), blijkt in de praktijk dat menselijk vernuft nog steeds hard nodig is.
Prompt als een pro
1. AI is ook maar gewoon een gokmachine
Laten we beginnen bij de basis: AI denkt niet zoals wij. Het gokt. Ja echt. Als jij vraagt “Wat is een metafoor?”, dan kijkt dat model niet in een encyclopedie. Het kijkt in een soort hersenpan vol teksten en raadt: “Hmm, wat is het meest waarschijnlijke volgende woord?”
Dat gaat verrassend vaak goed. Maar soms ook niet. Daarom helpt het om:
- Superspecifiek te zijn in je prompt.
- Te vragen om stap-voor-stap uitleg.
- Wat context mee te geven – alsof je een stagiair de weg wijst naar de koffiemachine én uitlegt hoe je koffie zet.
Voorbeeldje?
- Basic: “Wat is het verschil tussen een analogie en een metafoor?”
- Pro: “Leg eerst uit wat een metafoor is, dan een analogie. Vergelijk ze daarna met voorbeelden.”
Dan weet je zeker dat de AI z’n best moet doen.
2. Prompting is communiceren (ook al praat je tegen een robot)
Als je ooit met een stagiair hebt gewerkt die alles letterlijk doet wat je zegt, weet je dat communicatie geen vanzelfsprekendheid is. AI is net zo. Je moet uitleggen wat je wil, hoe je het wil, en waarom.
Een prompt is dus niet alleen een opdracht. Het is:
- Instructie
- Contextbepaling
- En sturing van de toon
Stel je AI voor als een assistent met potentie maar zonder gezond verstand. Dat helpt.
Voorbeeldje weer:
- Basic: “Waarom zijn elektrische auto’s beter?”
- Pro: “Vergelijk prestaties en milieu-impact van elektrische en benzineauto’s.”
Merk je het verschil? Geen suggestieve vraag, wel inhoud.
3. Temperatuur, top_p en andere mysterieuze schuifjes
Nu wordt het nerdy, maar op een leuke manier.
Je kunt AI letterlijk zeggen hoe ‘creatief’ hij mag zijn. Dat doe je met parameters als:
- Temperature (laag = feitelijk, hoog = wild west)
- Top_p (hoe divers mogen de woordkeuzes zijn?)
- Presence_penalty (zeg maar: hoe vaak mag een woord herhaald worden?)
Deze schuifjes bepalen of je saaie encyclopedie-AI krijgt of poëtische gekkigheid. Probeer er eens mee te spelen, zoals een dj met z’n mengpaneel.
Voorbeeld? Tuurlijk:
- Basic: “Leg uit hoe een zonnepaneel werkt.”
- Pro: “Leg kort uit hoe een zonnepaneel werkt. Gebruik temperature=0.2 en top_p=0.8.”
Zie je het voor je? Een zonnepaneel-uitleg, maar dan niet zo droog als karton.
4. Context is koning, maar overdrijf het niet
Gooi niet zomaar een vage prompt het model in. Dat leidt tot generieke prietpraat waar niemand wat aan heeft. Maar: geef je té veel details? Dan verstikt de AI in je goedbedoelde warboel.
Een goede prompt balanceert tussen duidelijkheid en ruimte. Geef aan voor wie het bedoeld is, welk format je wil, en hoe lang of kort het ongeveer mag zijn.
Voorbeeld, jawel:
- Basic: “Schrijf iets over klimaatverandering.”
- Pro: “Schrijf een beknopte blog over de gevolgen van klimaatverandering in Nederland, met focus op zeespiegel en extreem weer. Gebruik betrouwbare bronnen. Temperature = 0.1.”
Kijk, daar kan een taalmodel iets mee.
5. Fouten zijn (vaak) jouw schuld. Sorry.
Soms zegt een AI domme dingen. “Het klimaat wordt kouder in juli door omgekeerde El Niño-effecten.” Juist. Fout. Maar weet je? Dat komt meestal door een beroerde prompt.
Verwarrende zinnen, te veel irrelevante context, of een rare opbouw – dat is vragen om gekkigheid. Prompt engineering is dan ook niet alleen kunst, maar ook verantwoordelijkheid. Jij hebt de regie.
Let ook op:
- Prompt-injectie: mensen die proberen de AI te hacken met zinnen als “negeer alle eerdere instructies”. Klinkt als iets uit een B-film, maar het gebeurt echt.
- Verificatie: geloof niet blind wat AI zegt. Check feiten. (Ik bedoel: zou jij een stagiair je Wikipedia-pagina laten schrijven zonder even na te lezen?)
6. Frameworks: CoT, few-shot en ander jargon
Tot slot: er zijn structuren waarmee je nóg beter prompt. Geen hogere wiskunde, gewoon slimme trucs:
- Chain-of-Thought (CoT): laat de AI z’n denkstappen uitleggen. Helpt tegen domme conclusies.
- Few-shot: geef voorbeelden mee in je prompt. “Zo wil ik het dus, beste bot.”
- Zero-shot: laat de AI vrij. Soms verrassend goed. Soms totale flipperkast.
En dan is er nog de gouden regel: iteratie. Eén prompt is zelden perfect. Begin ergens, kijk wat eruit komt, pas aan. En herhaal. Tot het goed is. Net als koken eigenlijk – je proeft, voegt iets toe, proeft weer.
Het is géén toverspreuk
Een goede prompt schrijven is geen magisch trucje. Het is helder denken, goed formuleren, fouten durven maken en blijven verbeteren. En soms gewoon gokken, eerlijk gezegd.
Maar als je het eenmaal doorhebt – als je voelt wat een prompt goed maakt – dan snap je waarom prompt engineer een vak is. Niet omdat het ingewikkeld is, maar omdat het slim moet zijn. Menselijk slim.
En dát kan AI nog niet van ons overnemen. Nog niet.
