AI als loopbaancoach
Loopbaancoach inhuren? Tja, dat kan. Als je het geld hebt én een beetje geluk met wie je treft. Maar eerlijk? Voor veel mensen is 100 euro per uur gewoon niet te doen. Gelukkig is er een nieuw soort adviseur opgestaan. Niet in een kantoorpand met plantenbakken en mintgroene stoelen, maar gewoon in je broekzak: kunstmatige intelligentie. ChatGPT. Claude. Gemini. Hoe je ze ook noemt – ze praten terug. En soms, verrassend vaak zelfs, zeggen ze dingen waar je wat aan hebt.
Oké, maar werkt dat écht? Ja. Mits je weet wat je vraagt. En nee, het vervangt geen mens. Maar het kan wél helpen. Bijvoorbeeld op momenten dat je midden in de nacht ligt te piekeren over je baan en er niemand is om tegen aan te ouwehoeren. Behalve dan je chatbot.
De Britse psycholoog Tomas Chamorro-Premuzic – een man met zo’n naam neem je toch meteen serieus – schreef er een stuk over in Harvard Business Review. Hij noemt zeven manieren waarop AI je kan helpen bij je werkleven. Of je dat nu carrière noemt of ‘ik probeer het gewoon een beetje vol te houden’.
Kan AI je helpen met je loopbaan?
1. Waar sta je eigenlijk? Maak een profiel van jezelf (met hulp)
We denken allemaal wel te weten wat we kunnen. Tot je het moet opschrijven. “Wat zijn je sterke punten?” BAM. Paniek. Gelukkig kan AI je helpen dat helder te krijgen. Stuur ‘m je cv, een motivatiebrief of gewoon een warrige opsomming van alles wat je ooit hebt gedaan – en hij spuugt er iets overzichtelijks uit. Soms zelfs met inzichten waar je zelf nooit op was gekomen.
Zeg dit eens:
- “Wat zijn drie dingen die mij onderscheiden op de Nederlandse arbeidsmarkt, op basis van mijn cv?”
- “Welke skills worden belangrijk in mijn vakgebied over een paar jaar?”
- “Ik kan goed [iets], maar is dat ergens nog nuttig buiten mijn huidige baan?”
2. Geef je cv een schop onder z’n kont
Laten we eerlijk zijn: de meeste cv’s zijn oersaai. “Verantwoordelijk voor x, betrokken bij y.” Ja, ja. Iedereen schrijft dat. Maar wat deed je nou echt? Wat maakte jij beter?
AI kan je helpen om het scherper en menselijker op te schrijven. In plaats van “leidinggegeven aan een team”, kun je bijvoorbeeld zeggen “een clubje van zes eigenwijze techneuten op koers gehouden tot we onze deadline haalden – met een werkend product én zonder bloedvergieten.”
Probeer dit:
- “Kun je deze alinea herschrijven zodat mijn bijdrage duidelijker wordt?”
- “Maak mijn LinkedIn-profiel aantrekkelijker voor recruiters in de zorg – zonder dat het klinkt alsof ik wanhopig ben.”
- “Ik wil solliciteren op deze functie [omschrijving]. Hoe breng ik mijn ervaring met [iets] goed over in mijn motivatie?”
3. Ontdek de onzichtbare vacatures
De beste banen? Die zie je niet op Indeed. Of ze staan er wel, maar je zoekt net mis. AI kan je wijzen op verborgen pareltjes. Functies die je niet kent, maar die wel bij je passen. Misschien zelfs in een sector waarvan je dacht dat je er niks te zoeken had.
Wist je dat er tegenwoordig mensen zijn die zich “chief remote experience officer” noemen? Of “circulariteitsadviseur”? Nee, ik ook niet. Maar ze bestaan. En soms past zo’n rare titel precies bij jouw ervaring.
Gooi deze in de AI-chat:
- “Welke onverwachte functies zijn er in [sector] waar ik met mijn achtergrond in [iets anders] toch iets kan betekenen?”
- “Wat zijn drie nieuwe beroepen in Nederland die draaien om [iets wat je leuk vindt]?”
- “Welke bedrijven in [regio] zijn in de lift en zoeken mensen zoals ik?”
4. Oefen dat klamme-handensollicitatiegesprek
Sollicitatiegesprekken zijn spannend. Punt. En hoe meer je oefent, hoe minder je stottert. AI kan je helpen door vragen te stellen, feedback te geven, en je door dat ongemakkelijke moment heen te loodsen waarop iemand vraagt waarom je drie maanden op Bali zat terwijl je zogenaamd ‘tussen twee banen in’ was.
Serieus: oefen. Laat AI die kritische manager spelen. Lachen mag. Oefening helpt.
Voorbeelden:
- “Speel een sollicitatiegesprek na voor [functie] bij [bedrijf], inclusief lastige vragen.”
- “Hoe leg ik netjes uit dat ik een tijdje niet gewerkt heb?”
- “Wat voor vragen krijg ik waarschijnlijk bij een hip techbedrijf met een platte cultuur?”
5. Werk aan je leiderschap (ook als je niemand aanstuurt)
Je hoeft geen manager te zijn om leiderschap te tonen. Misschien begeleid je een stagiair. Of leid je een project. Of probeer je gewoon niet in paniek te raken als je collega weer zijn deadline mist.
AI kan je helpen ontdekken welke stijl bij jou past. Ben je een motivator? Of meer een procesbewaker? En hoe geef je feedback zonder als een boze kleuterjuf over te komen?
Praat erover met AI:
- “Welke leiderschapsstijlen passen bij Nederlandse werkvloeren?”
- “Hoe voer ik een lastig gesprek met een collega zonder ruzie?”
- “Wat zijn kleine dingen die ik dagelijks kan doen om meer leiderschap te tonen?”
6. Laat de wereld weten wat je kunt
Soms weet je heel goed wat je doet, maar ziet niemand het. Tijd om dat te veranderen. AI kan je helpen een beetje personal branding te doen. Geen gladde verkooppraatjes, maar gewoon zichtbaar maken waar je goed in bent. Bijvoorbeeld via een LinkedIn-post die níet begint met “Super excited to share…”
Begin klein. Schrijf over iets dat je is opgevallen. Een fout die je hebt gemaakt en wat je ervan leerde. Laat zien dat je bestaat, kortom.
AI als sidekick:
- “Geef me vijf ideeën voor een post over [onderwerp] die laat zien dat ik er iets van snap.”
- “Hoe verbind ik een persoonlijk moment aan een inzicht in mijn werk?”
- “Formatje voor een LinkedIn-post die opvalt maar niet schreeuwerig is?”
7. Dagelijkse werkdrama’s? Gooi ze tegen je AI aan
Iedereen heeft wel zo’n collega. De micromanager. Of die ene die altijd z’n praatje houdt in vergaderingen maar nooit iets dóet. AI is er ook voor dat soort dingen. Als klankbord. Of als ideeëngenerator voor hoe je het aanpakt zonder te escaleren.
Soms helpt het al om het hardop te formuleren. Of door samen met AI een scenario uit te spelen. Beter dan in je hoofd alles 10 keer herkauwen.
Zet deze in:
- “Hoe zeg ik vriendelijk ‘nee’ tegen nóg een taak, zonder dat ik als lastig type overkom?”
- “Wat is een subtiele manier om meer erkenning te krijgen in een dominant team?”
- “Hoe maak ik bespreekbaar dat ik meer zelfstandigheid nodig heb?”
AI is geen orakel, maar best handig
Je hoeft niet alles te geloven wat een chatbot zegt. Soms zit-ie ernaast. Soms komt er iets uit waarvan je denkt: wow, daar had ik zelf nooit op gekomen. En dat is precies het punt. Het is geen goeroe. Maar wel een goeie sparringpartner.
Zie het als een slimme collega die je alles mag vragen – zonder dat je bang hoeft te zijn om dom over te komen. Combineer z’n antwoorden met je eigen gevoel, gezond verstand en misschien wat advies van iemand van vlees en bloed.
Wil je beginnen? Stel gewoon een vraag. Iets kleins. En kijk wat er gebeurt. Wie weet leidt het ergens naartoe.
