Overlevingspakket voor Europese burger
Europa moet zich voorbereiden op het onvoorstelbare. Dat is de boodschap van de Europese Commissie, die een nieuw crisisplan presenteert dat burgers aanspoort om voor minimaal 72 uur aan levensnoodzakelijke middelen in huis te halen. In een wereld die steeds instabieler wordt – met een aanhoudende oorlog in Oekraïne, escalerende geopolitieke spanningen en een toenemende dreiging van natuurrampen – lijkt de boodschap helder: “Bereid je voor alsof het fout gaat.”
Nieuwe realiteit, nieuw beleid
Volgens de Europese Commissie is het tijdperk van vanzelfsprekende veiligheid voorbij. “Nieuwe realiteiten vereisen een nieuw niveau van paraatheid in Europa,” aldus Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. In een 30-stappenplan roept Brussel de 27 lidstaten op om hun crisisbestendigheid drastisch te verhogen. Het plan bevat zowel concrete EU-acties als niet-bindende aanbevelingen voor nationale overheden.
Centraal staat het idee dat burgers zelfstandig drie dagen moeten kunnen overleven in geval van een ramp. Denk aan drinkwater, voeding, medische benodigdheden en communicatie. Het voorstel omvat ook de oprichting van een Europees crisishub die grensoverschrijdende coördinatie mogelijk moet maken tijdens rampen of aanvallen.
Wakker worden, Europa
De Commissie benadrukt dat het initiatief deels bedoeld is als “wake-up call” voor lidstaten die achterlopen op crisisvoorbereiding. Landen als Finland, Zweden en België worden geprezen om hun bestaande beleid waarin crisisvoorraden en rampenparaatheid al decennialang standaard zijn.
De waarschuwingen zijn niet zonder reden. Europese inlichtingendiensten stellen dat Rusland binnen drie tot vijf jaar opnieuw militair zou kunnen toeslaan, mogelijk ook op EU-grondgebied. Daarnaast is er de groeiende dreiging van overstromingen, bosbranden, cyberaanvallen en financiële instabiliteit.
Het einde van vanzelfsprekendheid
Het rapport dat in oktober werd gepubliceerd op initiatief van de Europese Commissie, onder leiding van de voormalige Finse president Sauli Niinistö, stelt het onomwonden: Europa heeft zich na de Koude Oorlog te comfortabel gevoeld. Die luxe is voorbij.
Vicevoorzitter van de Commissie, Kaja Kallas, verwoordt het scherp: “We worden geconfronteerd met een toenemend aantal externe dreigingen en hybride aanvallen. Europa moet sterker worden – op alle niveaus van de samenleving. Het is altijd beter om een crisis te voorkomen dan om de gevolgen ervan op te vangen.”
Wat betekent dit voor de burger?
Voor nu is er geen wet die verplicht tot het aanleggen van een thuisvoorraad, maar de boodschap is duidelijk. De Commissie wil dat burgers bewust nadenken over hun eigen paraatheid. Een noodpakket van 72 uur is niet alleen een signaal van waakzaamheid, maar ook een eerste stap richting een Europa dat weerbaarder moet worden – van onder tot boven.
