Nederlandse jachtenbouwers blijven wereldtop.
Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn: Nederland, een klein landje met meer fietsen dan inwoners, is al jaren een van de grootste spelers ter wereld als het gaat om de bouw van superjachten. Niet zomaar schepen, maar drijvende paleizen waar een doorsnee stad jaloers op zou zijn. Toch hangt er nu een donkere wolk boven deze glanzende sector. Amerikaanse importheffingen dreigen het water wat troebeler te maken, al lijkt de pijn minder diep dan sommigen vrezen.
Jachtmeesters onder Amerikaanse Druk
Nederland als bouwmeester van de megajachten
Laten we eerst even inzoomen op wat ABN Amro onlangs naar buiten bracht. In 2024 was Nederland wereldwijd de grootste bouwer van lange superjachten – dat zijn schepen van meer dan tachtig meter. Zeven stuks verlieten vorig jaar de Nederlandse werven. En dat is indrukwekkend, zeker als je bedenkt dat landen als Italië veel groter zijn.
Italië produceert nog steeds de meeste superjachten in aantallen, maar het gros daarvan is kleiner. Nederlanders hebben zich gespecialiseerd in de bouw van schepen die je eerder zou omschrijven als varende vijfsterrenhotels. Het zijn geen producten die je “even” uit de fabriek rolt. Elk detail – van de handgemaakte leuningen tot de onderwaterverlichting – wordt tot in het extreme op maat gemaakt.
Bijna 70 procent van deze jachten wordt ontworpen én gebouwd naar de specifieke wensen van een opdrachtgever. En die opdrachtgever kan zomaar iemand zijn die besluit dat de wijnkelder aan boord ook dienst moet doen als karaokezaal.
De lijst van bekende Nederlandse werven is indrukwekkend: Oceanco, dat recent werd overgenomen door de Amerikaanse miljardair Gabe Newell, en Damen Yachting, onderdeel van Damen Shipyards – de grootste scheepsbouwer van ons land. Het zijn namen die in de internationale yacht scene met respect worden uitgesproken.
Een afkoelende markt en veranderende kopers
Maar zelfs in deze high-end niche waait niet altijd een gunstige wind. De verkoop van superjachten is de afgelopen jaren wat afgekoeld. Na een paar recordjaren lijkt de markt weer terug te keren naar “normaal”.
Oorzaken? Meerdere. De sancties tegen Russische kopers na de inval in Oekraïne in 2022 zorgden voor een tijdelijke dip in opgeleverde schepen. Daarnaast zijn veel werven de afgelopen jaren in een soort euforie gaan bouwen zonder dat er al een koper was. Dat is leuk als de markt booming is, maar pijnlijk als de vraag ineens vertraagt.
En er is nog een trend: het type koper verandert. Waar vroeger vooral traditionele miljardairs de toon zetten, zien we nu steeds vaker Amerikaanse techmiljardairs instappen. Dit zijn mensen die niet alleen een jacht willen voor in de Middellandse Zee, maar schepen zoeken die hen naar afgelegen gebieden kunnen brengen – denk aan Antarctica of de Galapagoseilanden. Jachten die bestand zijn tegen barre omstandigheden. En ja, dat betekent nog meer technische uitdagingen en nog meer innovatie.
Amerikaanse importheffingen: een domper op de feestvreugde
En dan is daar ineens Washington, dat besluit dat er extra belasting moet worden geheven op buitenlandse producten. Sinds 5 april 2025 geldt een invoerheffing van 10 procent op vrijwel alle buitenlandse goederen, inclusief jachten. En in sommige gevallen kan daar nog eens 20 procent bovenop komen, afhankelijk van het land van herkomst.
Voor een superjacht van 20 miljoen euro betekent dat een meerprijs van 2 tot 4 miljoen voor een Amerikaanse koper. Dat is geen fooi, zelfs niet in dit segment.
Het gevolg? Kopers denken langer na, stellen bestellingen uit of kiezen voor alternatieven. De tweedehandsmarkt in de VS krijgt een boost, simpelweg omdat die jachten al op Amerikaanse bodem liggen en geen extra belasting meebrengen.
Toch is niet iedereen somber. “Hoewel 24 procent van de jachten boven de veertig meter in bezit is van Amerikanen, kan de vlaggenstaat − het land waar het schip geregistreerd staat − eenvoudig worden aangepast,” legt ABN Amro uit. Met andere woorden: als je een slimme constructie vindt, kun je de heffingen soms omzeilen.
Waarom de macro-economische schade meevalt
Kijk je naar het grotere plaatje, dan blijft de economische impact voor Nederland beperkt. Ongeveer 6 procent van onze totale goederenexport gaat naar de VS. Dat betekent dat zelfs een stevige daling van de verkoop aan Amerikaanse klanten geen groot gat slaat in het bbp.
Bovendien hebben Nederlandse werven sterke posities in andere markten, zoals het Midden-Oosten en Azië. En in die regio’s blijft de vraag naar prestigieuze schepen robuust. De analyses van CPB en De Nederlandsche Bank voorspellen hooguit een groei-afremming van rond de 1 procent door deze heffingen.
Een sector vol vakmanschap en veerkracht
De Nederlandse jachtbouw is altijd veerkrachtig geweest. Van houten scheepjes in de Gouden Eeuw tot hypermoderne, met glasvezel versterkte stalen masten anno nu – de sector heeft zich telkens opnieuw uitgevonden. Importheffingen zijn vervelend, maar geen reden om het roer om te gooien.
De werkplaatsen in plaatsen als Alblasserdam en Vlissingen blijven draaien, vakmensen blijven nieuwe technieken ontwikkelen en er liggen nog steeds spectaculaire orders op de plank. De uitdaging zit ‘m vooral in het slim navigeren tussen geopolitiek en klantwensen.
Dreigende wolken, maar geen storm
Ja, de Amerikaanse importheffingen drukken op de prijzen en kunnen de verkoop aan Amerikaanse klanten bemoeilijken. Maar nee, het is geen rampscenario. Nederlandse werven hebben naam en faam opgebouwd in het topsegment, en klanten die miljoenen neerleggen voor een droomjacht, laten zich niet altijd tegenhouden door een hogere prijs. Zeker niet als dat jacht precies zo wordt gebouwd als zij het willen.
De komende jaren zullen laten zien of die veerkracht voldoende is om de Amerikaanse druk te compenseren. Eén ding is zeker: Nederland zal zijn plek in de wereldtop van jachtbouw niet snel verliezen.
FAQ – Veelgestelde vragen over Nederlandse jachtenbouw en importheffingen
1. Waarom is Nederland zo sterk in de bouw van superjachten?
Nederland combineert eeuwenoude scheepsbouwtraditie met modern vakmanschap, innovatie en maatwerk. Vrijwel elk jacht wordt volledig op wens van de klant ontworpen.
2. Wat zijn de gevolgen van de Amerikaanse importheffingen voor Nederlandse jachtenbouwers?
De heffingen maken jachten duurder voor Amerikaanse kopers, waardoor sommige orders vertragen of worden geannuleerd. Tegelijk kunnen slimme constructies, zoals het aanpassen van de vlaggenstaat, de impact beperken.
3. Hoe groot is de Amerikaanse markt voor Nederlandse jachten?
Ongeveer 24 procent van alle jachten boven de 40 meter is in handen van Amerikanen. Het is dus een belangrijke markt, maar niet de enige.
4. Is de vraag naar superjachten wereldwijd aan het afnemen?
Ja, na recordjaren is de markt aan het afkoelen. Toch blijft er veel vraag in groeimarkten zoals Azië en het Midden-Oosten.
5. Welke Nederlandse bedrijven zijn toonaangevend in de sector?
Oceanco en Damen Yachting zijn internationaal bekende namen, naast diverse kleinere, gespecialiseerde werven verspreid over het land.
