Er is iets geks aan de hand. Iran had tot voor kort ruim 400 kilo verrijkt uranium in handen – genoeg om, als je het nog een paar tandjes verder opwaardeert, meerdere kernwapens te bouwen. Maar sinds de luchtaanvallen is dat spul… foetsie. En nee, niemand kan je precies vertellen waar het nu is.
Misschien is het vernietigd. Misschien ergens onder het zand gestopt. Of – en dat is misschien nog het engste scenario – gewoon ergens anders heen gebracht. In stilte. Zonder dat iemand het merkte.
“Uranium in de Mist”
Vrachtwagens in de nacht
Kort voordat de bommen vielen op ondergrondse nucleaire faciliteiten zoals Fordow en Natanz, zag je op satellietbeelden ineens heel veel vrachtverkeer. Midden in de nacht, alsof er een deadline naderde. Alsof iemand wist wat er ging komen.
Er wordt gezegd dat Teheran het uranium toen al had laten verplaatsen. Waarheen? Geen idee. En dat is het hele probleem.
De claim van JD Vance
Vicepresident JD Vance – je weet wel, die van Hillbilly Elegy – liet zich uit over het mysterie. Hij suggereerde serieus dat Iran het uranium misschien wel gewoon onder de grond heeft begraven. Letterlijk. In de veronderstelling dat niemand het dan vindt.
Klinkt als een scène uit een slechte Netflix-thriller, maar goed, in het Midden-Oosten is de werkelijkheid soms net zo vreemd.
Toch zijn nucleaire experts niet overtuigd. Als je iets begraaft onder een locatie die net gebombardeerd is, is de kans vrij groot dat het óf mee de lucht in gaat, óf zodanig beschadigd raakt dat je er niks meer aan hebt.
Wat als het gewoon ergens anders ligt?
De meer waarschijnlijke theorie? Het spul is verplaatst. In vrachtwagens, in delen, naar geheime bunkers – of, als je echt cynisch bent, naar bondgenoten. Denk: Rusland, China, Noord-Korea. Landen die het Westen toch al geen warm hart toedragen.
De IAEA – de nucleaire waakhond van de wereld – heeft geen toegang meer tot de Iraanse sites sinds de aanvallen. Geen metingen, geen inspecteurs, geen antwoorden. Het voelt alsof we allemaal in het donker tasten, letterlijk en figuurlijk.
Geen ‘vuile bom’ maar wél een tikkende klok
Er zijn mensen die zich afvragen: gaat Iran een vuile bom maken van het verdwenen uranium? Technisch gezien niet waarschijnlijk. 60% verrijkt uranium is niet echt geschikt voor dat soort wapens. Maar dat betekent niet dat we opgelucht adem kunnen halen.
Want als Iran het uranium stilletjes aan verder verrijkt – naar 90%, de drempel voor een kernwapen – dan hebben we een heel ander gesprek. Eentje met rode lijnen en diplomatieke nachtmerries.
Een nucleair raadsel in de woestijn
Wat er nu is ontstaan, is een gevaarlijk vacuüm. Geen bevestiging van vernietiging. Geen zicht op verplaatsing. Geen spoor.
We weten dat Iran iets had wat gevaarlijk was. We weten dat het er nu niet meer is. En alles daartussenin is speculatie, vermoedens, en een groeiend gevoel van onbehagen.
Het zou een goed moment zijn voor duidelijkheid. Maar die lijkt, net als het uranium, spoorloos verdwenen.
