In de Verenigde Staten borrelt iets. Of nee — het kookt. Straten vol mensen, rook uit brandende auto’s, schreeuwende menigten en op elke straathoek wel een agent of militair. Wat begon als protest tegen migratiebeleid is inmiddels iets veel groters. Iets diepers. Je voelt het in de lucht, in hoe mensen met elkaar praten, of juist zwijgen. Amerika kraakt.
Protest & Parades: Amerika op de Rand van Explosie
De lont in het kruitvat: Trump en zijn ‘grote schoonmaak’
President Donald Trump heeft aangekondigd miljoenen mensen zonder verblijfsvergunning het land uit te zetten. Niet morgen, maar zo snel mogelijk. Klinkt hard. Is het ook. En dat is precies waar het misging.

In steden als Los Angeles, New York en Atlanta gingen mensen de straat op. Eerst met spandoeken, daarna met woede. En toen — met vuur. Letterlijk. In LA stonden auto’s in brand, ruiten sneuvelden en de sfeer sloeg om. Trump reageerde zoals je van hem verwacht, of vreest: hij stuurde de Nationale Garde zoals vastgelegd in een officiële presidentiële richtlijn van het Witte Huis.
En daar begon het juridische moddergevecht. Want mag dat eigenlijk wel?
Rechtspraak, op z’n Amerikaans
Gouverneur Gavin Newsom van Californië – niet bepaald Trumps grootste fan – spande een rechtszaak aan. Hij vond het allemaal te gortig: militairen tegen je eigen bevolking? Serieus? Een lagere rechter gaf hem nog gelijk ook.
Maar een hogere rechter zette die uitspraak weer on hold. Hij zei nog niks inhoudelijks, maar Trump mag voorlopig doorgaan. Tot dinsdag dan, want dan is er een hoorzitting. In de tussentijd lopen er militairen door LA met geweren, alsof ze een buitenlandse missie draaien. Wat trouwens niet ver van de waarheid is, gezien de pantservoertuigen en Apache-helikopters.

En dat allemaal omdat mensen hun mening willen geven. Amerika, het land van vrijheid van meningsuiting… toch?
250 jaar leger, tanks en een jarige president
Alsof dat nog niet genoeg is, staat Washington op z’n kop vanwege iets compleet anders: een gigantische militaire parade. Officieel voor het 250-jarig bestaan van het Amerikaanse leger, maar iedereen weet dat het ook Trumps verjaardag is. 79, voor wie het zich afvraagt.
Het is een absurde aanblik. De Mall staat vol met tanks, Black Hawks zoemen over het Capitool, scherpschutters liggen op daken in witte tentjes. Checkpoints, afzettingen, vlaggetjes. Kinderen maken selfies bij gevechtsvoertuigen terwijl demonstranten verderop worden vastgezet.
Protest? Zeker weten. Meer dan 2000.
Alsof het universum z’n gevoel voor timing wilde bewijzen: net dit weekend staan er meer dan 2000 protesten op de agenda. Verspreid over het hele land, van kleine stadspleinen tot massale betogingen in DC. Veel daarvan richten zich op die parade, maar ook op de inzet van militairen tegen burgers. Het voelt alsof er iets knapt.
De politie is extra alert.
Maar goed, daar staat dan weer tegenover dat je ook mensen ziet met MAGA-petjes die glimlachend selfies maken bij een Humvee. De tegenstellingen zijn zo scherp dat het soms pijn doet aan je ogen. Dit land leeft in twee werkelijkheden. Minstens.
Buiten de VS: invloed slinkt, zorgen groeien
Tussen al dat binnenlandse tumult zou je bijna vergeten dat Amerika ook nog een rol heeft op het wereldtoneel. Alleen… die wordt kleiner. De militaire steun aan Oekraïne droogt langzaam op. En met Iran rommelt het: de VS zouden instemmen met beperkte uraniumverrijking op Iraanse bodem. Een diplomatiek mijnenveld.
Je merkt het bij NAVO-partners, in Europa, in Israël — iedereen houdt de adem in. Want een instabiel Amerika betekent een instabiele wereldorde.
En de economie dan?
Goh, ja. De staatschuld is door het dak geschoten — $36.000 miljard, om precies te zijn. En dat terwijl inflatie nog altijd huishoudt. Sommige economen fluisteren het woord ‘stagflatie’ alweer. Anderen schreeuwen het.
Mensen voelen het. In de supermarkt, bij het tankstation, bij het kopen van een eerste huis — als dat al lukt. De Amerikaanse droom is voor velen een luchtspiegeling geworden.
Wat blijft er over?
Een land dat ooit gold als baken van vrijheid en hoop, is nu een mozaïek van woede, machteloosheid en verwarring. Soms kijk je naar beelden van LA of DC en denk je: is dit nog wel hetzelfde land als vijf jaar geleden?
Er zijn rechters die het opnemen voor de grondwet. Gouverneurs die hun tanden laten zien. Duizenden mensen die blijven opstaan, blijven roepen. Dat geeft hoop.
Maar er zijn ook tanks op straat. En een president die het conflict niet tempert, maar voed